Een keer maakte iemand die ik jaren geleden over mijn verleden verteld had onlangs na het lezen van mijn blog de opmerking: “Ik heb nooit aan je gemerkt dat je er nog zoveel last van had.” En ik reageerde met: “Ja, dat kon je toch ook niet aan de buitenkant zien.”
Ik las laatst het boek ‘Traumaverwerking door yoga’ geschreven door David Emerson en Elizabeth Hopper. Er staat voor mij niets nieuws uitgelegd eigenlijk. Veel herkenning. Ik zal een aantal stukjes uit het boek citeren om uit te leggen hoe trauma in je lichaam kan zitten. Hoe dat verborgen is, voor jezelf, maar vooral voor de buitenwereld. Hoe het bij mij zo was, maar nu niet meer zo is (Gelukkig!).
“Tijdens een traumatische gebeurtenis worden alle alarmsystemen van ons lichaam ingeschakeld, maar vervolgens nooit meer echt uitgezet. Daardoor ervaren we de intense pijn van nooit werkelijk ontspannen te zijn, nooit op ons gemak zijn in het leven; in plaats daarvan blijven we altijd op onze hoede en is ons primitieve brein voortdurend gespitst op gevaren en kansen. Onze innerlijke wachter staat onafgebroken op zijn post.”
Dit is de conclusie na jarenlang onderzoek naar trauma en het lichaam. Gelukkig is er ook onderzoek gedaan wat positief nieuws is:
“We weten nu dat we doelbewust en systematisch kunnen ingrijpen in de eigen alarmsystemen van het lichaam en ze beetje bij beetje uit kunnen schakelen.” “Een van de manieren is het beoefenen van yoga.”
Ik schreef al in een eerder blog over kwetsbaarheid tonen. Hoe moeilijk dat ik dat vond. Een stukje uit het boek legt uit waarom dat zo is. Dat is niet alleen omdat het onderwerp zo’n taboe onderwerp is om over te schrijven of praten. Zo wordt dit beschreven in het boek:
“Als je op fundamenteel niveau voortdurend bezig bent om te zorgen dat je op de volgende aanval voorbereidt bent, is de kans bovendien groot dat dat leidt tot een permanente stroom gedachten over overleven.”
Het was letterlijk zo dat ik, zonder het in de gaten te hebben, dacht vanuit een bepaald kader. Dat uitte zich ook in mijn handelen. Naast de boodschap, ik mag er niet zijn, was er nog een die mij heel lang belemmerde. Als kind sta je nog volop open voor het leven, je bent onbevangen. Wanneer er dan iemand precies op dat gevoel van onbevangenheid trapt, gaf dat mij de boodschap: als ik mij kwetsbaar opstel, gaat een ander mij pijn doen. Die angst zat zo diep dat dat betekende dat ik letterlijk me niet durfde kwetsbaar op te stellen. Dan ging namelijk de automatische boodschap ‘aan’, ‘dan ziet die ander je gapende wond en misschien word je pijn dan erger’.
Hoewel ik als ik het zo nalees heus wel begrijp dat dit een irrationele reactie is, is dat juist het kenmerk van gevolgen van een trauma. Die zo diepgewortelde automatische reactie was er al nog voordat ik had kunnen bedenken dat het nergens op sloeg. Je limbische, primaire systeem ‘overdenkt’ niet, die reageert en voelt vanuit een eerdere ervaring. In dit licht is het ook te begrijpen dat het me daarom zoveel moeite kostte om anders erover na te denken. Er was gewoon die primaire reactie en daar had ik geen invloed op. Als er dan niemand was die tegen me zei, “oh maar het klopt niet wat je denkt en voelt, ik ben wel te vertrouwen.” dan krijg je ook geen andere boodschap. ( Dat lag er natuurlijk ook aan dat ik niets vertelde, maar dat vond ik juist zo moeilijk! )
Laat staan als deze situatie je jarenlang gebeurt. Als het na 1x al een diepgewortelde reactie geeft, hoe destructief moet het dan van binnen voelen als je dit heel vaak en lang meemaakt?
Veel verborgen leed dus. Maar er is hoop: therapie. Mogelijkheden om het trauma uit je lichaam te krijgen. En met succes gelukkig. Dat kan ik nu wel met volle overtuiging zeggen!
