Somatic Experiencing.
Dat klinkt wellicht als een ruimtereis. Het is echter niets anders dan een lichaamsgerichte therapie die erop gericht is om trauma’s te helen. Trauma’s van welke aard dan ook. Somatic Experience is ‘ontdekt’ door Dr. Peter Levine. Hij vroeg zich af waarom dieren na een levensbedreigende aanval van andere dieren weer ‘gewoon’ over gaan tot de orde van de dag. Het antwoord ligt erin dat dieren na zo’n aanval met hun lijf schudden en zo alle spanning van de aanval eruit laten. Daarna gaan ze weer verder alsof er niets gebeurd is.
Wij mensen hebben dat vermogen afgeleerd. Je kunt echter je lijf weer laten ‘herinneren’ hoe dat moet. Je reset dan je automatische overlevingsreactie die in je limbische systeem is gaan zitten na je trauma. De ‘bevries, vecht, vlucht’ reactie had nut, maar heeft dat in het nu niet meer. Toch wordt die reactie automatisch, nog voor je erover hebt kunnen nadenken, weer geactiveerd als je op een of andere manier herinnert wordt aan je trauma. Met SE, en ook met EMDR, wordt er in je hoofd en in je lijf iets blijvends veranderd in je limbisch systeem en dus ook aan die automatische reactie.
Dat is in feite wat SE doet: je lijf weer laten herinneren hoe het alle spanning eruit laat. De bedoeling is dat je -in stukjes- het verhaal vertelt over hoe jij je trauma beleefde en wat er gebeurde. Samen met de therapeut kijk je naar welke reacties je lijf geeft als je aan het vertellen bent. Er wordt dan gevraagd een bepaald lichaamsdeel die een reactie geeft aan te spannen. De beweging die bijvoorbeeld je been maakt, maak je dan voor een moment sterker. Het kan ook zijn dat er gevoelens naar boven komen. Je registreert alles en probeert er met je volle aandacht op gericht te zijn. Je volgt als het ware wat je lijf doet. Je gaat mee in de bewegingen die het lijf maakt. Meer niet. Het zijn namelijk bewegingen die je lijf niet kon maken tijdens het moment van bevriezing wat je overkwam toen het trauma er was. Nu heeft je lijf in een veilige setting de mogelijkheid om die bewegingen alsnog te maken en de spanning los te laten.
Na afloop van een therapiesessie heb je nog een na-effect. Dat kan dagen doorgaan. Zo ervaarde ik in het begin een intense moeheid in heel mijn lijf. Wat kwam er toen een al jarenlang opgekropte spanning uit! Het enige wat ik toen wilde was slapen. Dat was ook wat ik dan deed. Ook hierin volgde ik de behoefte van mijn lijf van dat moment. Luisteren naar je lijf dus, ook buiten de therapieruimte. Andere momenten ervaarde ik weer andere dingen zoals klappertanden, trillende benen of armen die ineens begonnen te bewegen. Of ik voelde spanning op plekken waarvan ik niet wist dat je daar spanning kon voelen, zoals je achterhoofd en in mijn wangen. Eerst had ik het koud, dan had ik het weer bloedheet. Steeds probeerde ik wat ik ervaarde er ‘gewoon’ te laten zijn.
Deze lichamelijke reacties kun je ook ervaren door het doen van EMDR. Ik heb dat ook gedaan en dat heeft deels een stuk opgelost. Het is weteschappelijk bewezen dat het werkt. Maar blijkbaar was dat voor mij nog niet genoeg. Er zat nog heel veel lichamelijke spanning met bijhorende beperkende gedachten en overtuigingen zoals ‘de wereld is een onveilige plek’, ‘ik moet me klein houden’ en ‘er wil iemand mij aanvallen’.Het bijzondere vind ik dat die beperkende gedachten ook verdwenen zijn met het moment dat de spanning verdween.
Voor mij was SE op het moment dat het in mijn leven kwam de oplossing. Ik ben hiermee in aanraking gekomen doordat ik erover gelezen had op de facebookpagina van stichting Revief. In mijn beleving sloot dit precies aan bij wat ik zocht: met alleen praten loste ik mijn angsten niet op. EMDR had me al hierin op weg geholpen, SE was een logische stap die verder ging waar ik in het proces van mijn lijf helen gebleven was.
Mijn verhaal is verteld. De SE therapie is afgerond. Mijn lijf is echter nog niet klaar met loslaten.
