Soms lees je wel eens wat. Een boek wat je raakt. Zo las ik een tijdje terug een boek waar ik wat dingen uit ga citeren om mijn mening over te geven. Dit is een (lang) blog over angst en kracht. Vertellen over angst en uiteindelijk kiezen voor kracht. Verenigde kracht, net zoals de Woman’s march on Washington van afgelopen zaterdag.
‘Eigenlijk was ik geschokt door de onwetendheid als men het heeft over verkrachting door een bekende. Er heerst een heel oud idee over verkrachting. Volgens die gedachtengang zijn er maar twee tekenen van verkrachting. 1. Er komt een vreemde uit de bosjes springen en 2. Er is geen sprake van een verkrachting als de vrouw zich niet hevig verzet, zo nodig tot de dood aan toe.’
Uit: Missoula, Jon Krakauer, 2015
Punt 1. In welke tijd leven wij dat we nog denken dat het om die onbekende gaat die je bespringt vanuit de bosjes?
We weten allemaal wel dat de meeste daders zich in familie- en bekendekring bevinden. Alleen kunnen we dat eenvoudigweg niet geloven. Dat komt te dichtbij. Dat kan toch niet, dat het je broer, zus, vader, oom, moeder, zus, opa of oma is die dergelijke gruwelijke dingen doet? En dat diegene dan ook nog een persoon is die je vertrouwt en waarvan je houdt. Dat maakt het zo ongelofelijk ingewikkeld voor een buitenstaander om het te begrijpen. Hoe kun je nu van iemand houden die dergelijke dingen doet en tegelijkertijd dat familielid of die bekende is die je zou moeten kunnen moet vertrouwen en waar je loyaal aan bent? Loyaliteit die verstikt en die ingewikkeld is. Je zou immers willen dat het anders was, dat die aardige broer, zus, moeder, vader, oom, tante of sporttrainer zich altijd respectvol gedraagt en niet zulke vreselijke dingen doet.
Heb je al buikpijn als je dit leest?
Probeer je dan maar in te beelden hoeveel buikpijn iemand heeft die dit meemaakt. Dan pas voel je het echt. Dat het onder je huid kruipt en je niet meer loslaat. Dat je ook een keer een klein beetje, voor een moment, voelt hoe ingewikkeld dit is. Voor alle betrokkenen. Er lopen zoveel lijnen tussen betrokkenen. En dat er misschien een heel klein begin van begrip kan groeien.
En weet je, punt 2 slaat helemaal nergens op. Dat er geen sprake is van verkrachting als je je niet hevig verzet. Dat is juist het probleem, dat kun je niet. Je bent letterlijk verlamd door hevige angst. Doodangst zelfs. En die doodangst, daar hoeft die ander niet eens je voor met de dood te bedreigen of met een mes te zwaaien. Alleen naar je kijken is al genoeg. Je maakt geen geluid. Je probeert zelfs nog stiller te zijn, in de hoop dat het dan sneller over is. En zelfs als je misschien wel kunt schreeuwen, zul je dat vaak niet doen. De dreiging is zo groot dat je hele lijf en geest totaal verlamd is.
Punt 3:
…. En het meest beladen discussiepunt over verkrachting is de kwestie van valse beschuldigingen. Al eeuwenlang wordt beweerd en verondersteld dat vrouwen ‘verzinnen’ dat ze verkracht zijn, dat beschuldigngen van verkrachting voor een groot deel kwaadwillig uit wraak of andere motieven zijn gefabriceerd.
Citaat in het boek van Krakauer. Komt uit: false alligations of sexual assault. Violence against women, dec 2010
Dit citaat staat aan het begin van het boek. Het hele boek is ervan doordrongen. Wanneer een vrouw zegt dat ze verkracht is, wordt ze niet geloofd. Moet ze medisch onderzoek ondergaan, wordt ze nog eens gehertraumatiseerd. Durft ze naar de politie te gaan, nemen ze haar verhaal niet serieus. Komt het tot een rechtzaak [waarin je de pijnlijke details moet oplepelen] wordt er van alle kanten een situatie gecreëerd waarin het slachtoffer steeds maar weer erop wordt gewezen dat ze onbetrouwbaar is. [Dit boek gaat over de situatie in Amerika, ik weet niet hoe de situatie in Nederland precies is]
Daar krijg ík buikpijn van.
Dat ik gewoonweg me niet kan voorstellen waarom er een cultuur heerst dat men liever roept dat het allemaal verzonnen is, dan werkelijk toegeven hoeveel mensen dit overkomt. Dat je je het moeilijk vind om je er een voorstelling van te maken, dat kan ik nog wel begrijpen. Maar waarom zou iemand die dit heeft meegemaakt dit verzinnen? Wat bereikt diegene ermee om dat te doen??? Ik snap dat gewoon niet. Vertel mij eens waarom dit idee leeft. Dat begrijp ik namelijk niet.
Is het zo ontzettend gemakkelijk om je kop in het zand te blijven willen steken?? Het lijkt mij dat dat juist ongelofelijk veel energie kost. Meer dan er open over durven zijn. Maar goed, dan zal ik er waarschijnlijk niet veel van begrijpen.
Tot slot:
Ik begon dit blog met te zeggen dat het niet alleen over angst zou gaan, maar ook over kracht. Hieronder een citaat om duidelijk te maken dat kracht verenigt. Dat het overal is, stille kracht misschien, maar het is kracht. Een kracht die sterker is dan angst. Die sterker is dan diegenen die hun kop in het zand willen steken, die sterker is dan de personen die roepen dat verkrachtingen verzonnen zijn, die sterker is dan de personen die denken dat seksueel misbruik niet bestaat, een kracht die sterker is dan al die angst.
…. En dat geldt ook voor de waarheid zeggen over de onzegbare aard van de pijn. Verkrachters vertrouwen erop dat hun slachtoffers zwijgen, zodat zij hun verantwoordelijkheid kunnen ontlopen. Overlevenden van seksueel geweld kunnen een flinke klap uitdelen aan hun belagers, simpelweg door hun verhalen te vertellen en hun zwijgen te doorbreken. Het is onvermijdelijk dat daarbij veel slachtoffers die naar voren komen niet worden geloofd en geen gerechtigheid zullen vinden in een rechtbank of een hal van de universiteit of waar dan ook. Maar door hun verhaal te vertellen zullen ze andere slachtoffers wellicht aanmoedigen ook hun relaas te doen en merken ze dat hun eigen herstel erdoor bespoedigd wordt. Terwijl steeds meer slachtoffers naar voren treden en duidelijk maken dat seksueel geweld overal verspreid is, putten ze ook kracht uit het feit dat ze met zovelen zijn. Deze gemeenschappelijke kracht raakt alle slachtoffers, zelfs diegenen die bang zijn om voor zichzelf op te komen, door de onverdiende schaamte weg te halen die zo vaak ontstaat in afzondering.
